พระราชบัญญัติ การบริหารงานและการให้บริการภาครัฐผ่านระบบดิจิทัล พ.ศ. ๒๕๖๒ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราลงกรณ พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ให้ไว้ ณ วันที่ ๑๘ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๖๒ เป็นปีที่ ๔ ในรัชกาลปัจจุบัน พระบาทสมเด็จพระปรมินทรรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราลงกรณ พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้า ให้ประกาศว่า โดยที่เป็นการสมควรมีกฎหมายว่าด้วยการบริหารงานและการให้บริการภาครัฐผ่าน ระบบดิจิทัล จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ให้ตราพระราชบัญญัติขึ้นไว้โดยคำแนะนำและยินยอม ของสภานิติบัญญัติแห่งชาติ ทำหน้าที่รัฐสภา ดังต่อไปนี้
ให้บริการภาครัฐผ่านระบบดิจิทัล พ.ศ. ๒๕๖๒”
นุเบกษาเป็นต้นไป
“ดิจิทัล” หมายความว่า เทคโนโลยีที่ใช้การนำสัญญาณดิจิทัลศูนย์และหนึ่ง หรือ สัญลักษณ์อื่นมาแทนค่าอักษรหรือคำ เพื่อใช้สร้างหรือให้เกิดกระบวนต่าง ๆ เพื่อให้มนุษย์นำไปใช้ประโยชน์ “รัฐบาลดิจิทัล” หมายความว่า การนำเทคโนโลยีดิจิทัลมาใช้เป็นเครื่องมือในการ บริหารงานภาครัฐและการบริการภาครัฐ โดยปรับรูปการบริหารงานหรือการบริหารราชการของรัฐ ภาครัฐและการบริการภาครัฐให้สอดคล้องกับการเปลี่ยนแปลงของสังคมและวัฒนธรรมดิจิทัล เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและอำนวยความสะดวกในการให้บริการประชาชน ในการเปิดเผยข้อมูลข่าวสาร ต่อสาธารณชน และสร้างการมีส่วนร่วมของประชาชน “หน่วยงานของรัฐ” หมายความว่า กระทรวง ทบวง กรม ส่วนราชการที่เรียกชื่ออย่างอื่น
องค์กรอิสระตามรัฐธรรมนูญ องค์กรอัยการ “สำนักงาน” หมายความว่า สำนักงานพัฒนารัฐบาลดิจิทัล (องค์การมหาชน)
ในการดำเนินการตามวรรคหนึ่ง อย่าละเลยต่อการปฏิบัติหน้าที่ ดังต่อไปนี้ (ก) การกำหนดข้อกำหนดและมาตรฐานที่เหมาะสมต่อไปในการบริหารและการให้บริการของหน่วยงานของรัฐทุกแห่ง เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและให้การใช้ระบบดิจิทัลอย่างคุ้มค่าและเต็มศักยภาพ (ข) การพัฒนามาตรฐาน หลักเกณฑ์ และวิธีการเกี่ยวกับระบบดิจิทัล และพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานด้านดิจิทัลที่จำเป็น ให้เป็นไปตามมาตรฐานสากล เพื่อสร้างและพัฒนากระบวนการทำงานให้มีความสอดคล้องและเชื่อมโยงและสามารถใช้งานร่วมกันอย่างมีประสิทธิภาพ รวมทั้งมีความมั่นคงปลอดภัยและมีธรรมาภิบาล โดยมีการจัดทำแผนแม่บทดิจิทัลและเอกสารแผนโครงการพัฒนาการบริการภาครัฐที่มีประสิทธิภาพและเป็นไปตามกรอบการบริหารและการบริการประชาชนแบบบูรณาการ รวมทั้งให้ประชาชนเข้าถึงได้โดยสะดวก (ค) การกำหนดมาตรการและแนวทางที่เหมาะสมต่อไปในการป้องกันและลดข้อผิดพลาดหรือความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นจากการบริหารและการให้บริการของหน่วยงานของรัฐ รวมทั้งการกำหนดมาตรการป้องกันข้อมูลที่อาจเกิดความผิดพลาดหรือความเสียหายหรือความไม่พร้อมในแต่ละเชื่อถือ (ง) การเปิดเผยข้อมูลเกี่ยวกับการให้บริการสาธารณะในส่วนของหน่วยงานของรัฐที่เหมาะสมต่อการอำนวยความสะดวกแก่ประชาชน รวมทั้งการจัดให้มีการเข้าถึงข้อมูลที่เหมาะสมต่อการดำเนินงานของรัฐ และสามารถนำข้อมูลไปพัฒนาบริการและนวัตกรรมที่เป็นประโยชน์ต่อประเทศในด้านต่าง ๆ (จ) การสร้างนวัตกรรมในการนำมาประสานการดำเนินการภาครัฐและเพิ่มประสิทธิภาพในการใช้งบประมาณให้เกิดความคุ้มค่าและเป็นไปตามเป้าหมาย โดยมีการติดตาม ตรวจสอบ และประเมินความคุ้มค่าในการดำเนินงานเพื่อให้เป็นไปตามการบริหารการจัดทำบริการสาธารณะผ่านระบบดิจิทัล รวมทั้งพัฒนาให้มีผลในการใช้งบประมาณที่คุ้มค่าและเกิดความสอดคล้องกับแผนงานและโครงการต่าง ๆ ของหน่วยงานของรัฐ
การจัดทำแผนพัฒนารัฐบาลดิจิทัลตามวรรคหนึ่ง อาจกำหนดให้หน่วยงานของรัฐที่มีภารกิจเกี่ยวข้องกับการจัดทำระบบบูรณาการหรือการบริหารงานภาครัฐ และกำหนดกรอบที่ช่วยหน่วยงานของรัฐเพื่อเผยแพร่ข้อมูลที่มีคุณลักษณะข้อมูลเปิดภาครัฐให้ใช้ได้ เมื่อมีการประกาศใช้แผนพัฒนารัฐบาลดิจิทัลแล้ว ให้หน่วยงานของรัฐดำเนินการ ตามแนวทางและต้องจัดทำหรือปรับปรุงแผนปฏิบัติการหรือแผนงานของหน่วยงานของรัฐให้ สอดคล้องกับแผนพัฒนารัฐบาลดิจิทัล พร้อมทั้งส่งแผนปฏิบัติการหรือแผนงานดังกล่าวให้สำนักงาน ทราบด้วย
การปฏิบัติหน้าที่และการประชุมของคณะกรรมการพัฒนารัฐบาลดิจิทัล ให้เป็นไป ตามระเบียบที่คณะกรรมการพัฒนารัฐบาลดิจิทัลกำหนด ในกรณีที่คณะกรรมการพัฒนารัฐบาลดิจิทัล มีมติให้มีคณะอนุกรรมการเพื่อช่วยเหลือการปฏิบัติงานของคณะกรรมการพัฒนารัฐบาลดิจิทัล ให้ คณะอนุกรรมการดังกล่าวอยู่ในบังคับบัญชาของคณะกรรมการพัฒนารัฐบาลดิจิทัล และให้มีอำนาจ หน้าที่ตามที่คณะกรรมการพัฒนารัฐบาลดิจิทัลมอบหมาย
```
เสนอแนะต่อคณะรัฐมนตรีในการจัดให้มีหรือปรับปรุงกฎหมายที่เกี่ยวข้อง เพื่อให้เป็นไปตามแนวทางและวัตถุประสงค์ตามมาตรา ๗ และขอเสนอข้อสังเกตการดำเนินการตามกฎหมายในกรณีจำรอายานวันหรืออัตราธรรมเนียม ค่าปรับ ค่าบริการ ค่าปรับ หรือค่าใช้จ่ายอื่น เพื่อประโยชน์ในการดำเนินการให้เป็นไปตามวัตถุประสงค์ของพระราชบัญญัตินี้
ให้คำแนะนำคำปรึกษาอันเป็นประโยชน์แก่หน่วยงานของรัฐในการดำเนินการตามแผนพัฒนารัฐบาลดิจิทัล และแผนพัฒนาระบบราชการดิจิทัล
กำกับและติดตามให้หน่วยงานของรัฐมีการดำเนินการให้เป็นไปตามแผนพัฒนารัฐบาลดิจิทัล รวมทั้งเสนอแนะต่อคณะรัฐมนตรีเพื่อให้มีการดำเนินการแก้ไขปัญหาอุปสรรค และโครงการในแผนดังกล่าว
กำกับและติดตามการดำเนินงานของศูนย์แลกเปลี่ยนข้อมูลกลาง และศูนย์กลางข้อมูลเปิดภาครัฐ
ออกรายงานหรือประกาศเพื่อให้เป็นไปตามพระราชบัญญัตินี้
ปฏิบัติหน้าที่อื่นตามที่คณะรัฐมนตรีหรือคณะรัฐมนตรีมอบหมาย หรือกฎหมายกำหนดเท่าที่เกี่ยวข้องกับคณะกรรมการพัฒนารัฐบาลดิจิทัล เพื่อประโยชน์ในการปฏิบัติงานตามวรรคหนึ่ง คณะกรรมการพัฒนารัฐบาลดิจิทัลอาจแต่งตั้งคณะอนุกรรมการหรือบุคคลใดเพื่อปฏิบัติการตามที่คณะกรรมการพัฒนารัฐบาลดิจิทัลมอบหมาย แผนพัฒนารัฐบาลดิจิทัลตาม (๑) และการกำหนดมาตรฐาน ข้อกำหนด และหลักเกณฑ์ตาม (๔) และระบบเชื่อมโยงภาครัฐตาม (๖) เมื่อได้รับความเห็นชอบจากคณะรัฐมนตรีแล้วให้ใช้บังคับได้
การกำหนดสิทธิ หน้าที่ และความรับผิดชอบในการบริหารจัดการข้อมูลของหน่วยงานของรัฐ รวมถึงสิทธิและหน้าที่ของผู้รวบรวมตรวจสอบข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับข้อมูลนั้น
การสร้างระบบบริหารและระบบการจัดการและคุ้มครองข้อมูลที่มีคุณภาพ ตั้งแต่การจัดทำ การจัดเก็บ การจำแนกหมวดหมู่ การประมวลผลหรือใช้ข้อมูล การนำข้อมูลไปเผยข้อมูล การตรวจสอบ และการทำลาย
การกำหนดมาตรการในการรักษาความมั่นคงปลอดภัยของข้อมูล เพื่อให้ข้อมูลได้รับการคุ้มครอง หรือไม่ถูกทำลาย เป็นที่เชื่อมั่น สามารถยืนยันการมีอยู่และมีคุณสมบัติและเงื่อนไขได้ รวมทั้งมีการวางผลกระทบหรือการทำข้อมูลที่ไม่เหมาะสมหรือข้อมูลที่มีลักษณะไม่สอดคล้องกับวัตถุประสงค์การใช้ข้อมูลนั้น
การกำหนดแนวปฏิบัติที่เหมาะสมและเป็นไปได้ในการจัดการข้อมูลส่วนบุคคล และระบบบริหารจัดการข้อมูล รวมทั้งมีมาตรการและหลักเกณฑ์ในการเก็บรวบรวมข้อมูลที่อยู่ในความครอบครองให้มีความมั่นคงปลอดภัยและเป็นไปตามวัตถุประสงค์ของข้อมูลส่วนบุคคลนั้น
การกำหนดแนวทางการจัดการข้อมูลที่มีความสำคัญหรือจำเป็นต่อการพัฒนาประเทศ โครงสร้างของข้อมูล เนื้อหาสาระ รูปแบบการจัดเก็บ แหล่งข้อมูล และวิธีการใช้หรือเข้าถึงข้อมูล ```
จัดทำร่างแผนพัฒนารัฐบาลดิจิทัลตามแนวทางที่คณะกรรมการพัฒนารัฐบาลดิจิทัลกำหนด และร่วมกับหน่วยงานอื่นจัดทำแผนปฏิบัติการตามมาตรา 7 (3) และเสนอคณะกรรมการพัฒนารัฐบาลดิจิทัล
ประสานงาน แนะนำ และให้ความช่วยเหลือแก่หน่วยงานของรัฐในการดำเนินการให้เป็นไปตามแผนพัฒนารัฐบาลดิจิทัลตามมาตรา 7 (4) และมาตรฐาน ข้อกำหนด และหลักเกณฑ์ตามมาตรา 7 (3) และตามพระราชบัญญัตินี้
สำรวจและเก็บรวบรวมข้อมูล วิเคราะห์ข้อมูล และวิจัย เพื่อจัดทำตัวชี้วัด อันสนับสนุนการพัฒนารัฐบาลดิจิทัลเสนอคณะกรรมการพัฒนารัฐบาลดิจิทัล
ติดตามและประเมินผลการปฏิบัติตามแผนพัฒนารัฐบาลดิจิทัลตามมาตรา 7 (4) และมาตรฐาน ข้อกำหนด และหลักเกณฑ์ตามมาตรา 7 (3) และเสนอคณะกรรมการพัฒนารัฐบาลดิจิทัล
สนับสนุนการปฏิบัติงานของคณะกรรมการพัฒนารัฐบาลดิจิทัล
ส่งเสริมและพัฒนาบุคลากรของหน่วยงานของรัฐเพื่อเพิ่มพูนความรู้ ความสามารถ และทักษะที่จำเป็นต่อการพัฒนารัฐบาลดิจิทัล
ปฏิบัติหน้าที่อื่นตามที่คณะรัฐมนตรีและคณะกรรมการพัฒนารัฐบาลดิจิทัลกำหนด
ในกรณีที่เอกสารหรือข้อมูลดังกล่าวเป็นข้อมูลส่วนบุคคล ให้หน่วยงานของรัฐจัดให้มีการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคลตามกฎหมายว่าด้วยการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล
จัดทำข้อมูลตามภารกิจที่อยู่ในรูปแบบข้อมูลดิจิทัล โดยเป็นข้อมูลที่มีความสมบูรณ์ เชื่อถือได้ และสามารถใช้โดยสะดวกและรวดเร็ว มีความปลอดภัย และมีการแลกเปลี่ยนกับหน่วยงานของรัฐอื่นเพื่อนำไปประกอบการตัดสินใจได้
จัดทำกระบวนการหรือการดำเนินงานทางดิจิทัลตั้งแต่ต้นจนจบที่มีความสำคัญและการให้บริการประชาชน กระบวนการหรือการดำเนินงานทางดิจิทัลดังกล่าวสามารถรวมกันได้ตามมาตรฐาน ข้อกำหนด และหลักเกณฑ์ที่คณะกรรมการพัฒนารัฐบาลดิจิทัลกำหนด เพื่อให้ความรวดเร็วและเชื่อมโยงระหว่างหน่วยงานของรัฐแห่งหนึ่งไปยังหน่วยงานของรัฐแห่งอื่นและการเข้าถึงของประชาชนที่เป็นไปตามมาตรฐานและมีการบูรณาการข้อมูลระหว่างหน่วยงานของรัฐเป็นสำคัญ
จัดให้มีระบบการชำระเงินทางดิจิทัลหรือช่องทางหนึ่ง กรณีที่มีค่าธรรมเนียม ค่าบริการ ค่าปรับ หรือค่าใช้จ่ายอื่นใดจากประชาชนจากการให้บริการของหน่วยงานของรัฐนั้น และอาจกลับนำส่งหน่วยงานของรัฐแห่งอื่นให้เป็นเงินดังกล่าวกลับคืนแก่แผ่นดิน
จัดให้ระบบการพิสูจน์และยืนยันตัวตนทางดิจิทัล เพื่อประโยชน์ในการอำนวยความสะดวกในการบริการประชาชนและความปลอดภัยของข้อมูลส่วนบุคคลตามที่คณะกรรมการพัฒนารัฐบาลดิจิทัลกำหนด
ดำเนินการตรวจสอบและประเมินผลการบริหารงานและการให้บริการภาครัฐผ่านระบบดิจิทัลของหน่วยงานของรัฐ เพื่อให้มีความพร้อมใช้ เข้าถึงได้ และสามารถตรวจสอบได้ โดยอย่างน้อยต้องจัดให้มีระบบป้องกันหรือรับมือกับสภาวะความเสี่ยงทางไซเบอร์ตามกฎหมายว่าด้วยการรักษาความมั่นคงปลอดภัยไซเบอร์
จัดให้มีการพัฒนาทักษะบุคลากรภาครัฐให้มีความรู้ความสามารถในการดำเนินงานด้านการบริหารงานและการให้บริการภาครัฐผ่านระบบดิจิทัล ให้เป็นไปตามแผนพัฒนารัฐบาลดิจิทัล
ให้มีการทบทวนแผนปฏิบัติการหรือแผนงาน นโยบาย และแนวปฏิบัติที่เกี่ยวกับการบริหารงานและการให้บริการภาครัฐผ่านระบบดิจิทัลอย่างน้อยปีละหนึ่งครั้ง การจัดทำข้อมูลให้อยู่ในรูปแบบข้อมูลดิจิทัลตาม (1) ให้เป็นไปตามมาตรฐานและหลักเกณฑ์ที่คณะกรรมการพัฒนารัฐบาลดิจิทัลกำหนด กรณีที่หน่วยงานของรัฐจัดทำข้อมูลดิจิทัลตาม (1) เพื่อประโยชน์ในการปฏิบัติงานของหน่วยงานของรัฐ หน่วยงานของรัฐแห่งนั้นมีหน้าที่และความรับผิดชอบในการจัดทำหรือรวบรวมข้อมูลดิจิทัลที่มีความสมบูรณ์ เชื่อถือได้ และสามารถใช้โดยสะดวกและรวดเร็ว และต้องทำให้ข้อมูลดังกล่าวให้มีการเชื่อมโยงและแลกเปลี่ยนข้อมูลดิจิทัลกับหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องได้ ข้อมูลขึ้นใหม่ทั้งหมด โดยคณะกรรมการพัฒนารัฐบาลดิจิทัลอาจวางระเบียบในการดำเนินการดังกล่าว ทั้งนี้ ภายใต้ธรรมาภิบาลข้อมูลภาครัฐ
กำหนดนโยบายและแนวทางเกี่ยวกับการเชื่อมโยงและแลกเปลี่ยนข้อมูลดิจิทัล เสนอคณะกรรมการพัฒนารัฐบาลดิจิทัลให้ความเห็นชอบ
ประสานและให้ความช่วยเหลือแก่หน่วยงานของรัฐในการเชื่อมโยงและแลกเปลี่ยนข้อมูลดิจิทัลระหว่างกัน รวมทั้งกำหนดมาตรฐานที่เกี่ยวข้องในการดำเนินการดังกล่าวให้เป็นแนวทางเดียวกัน และจัดให้มีระบบหรือกลไกเพื่อรองรับการเชื่อมโยงและแลกเปลี่ยนข้อมูลดิจิทัล
จัดทำคำอธิบายข้อมูลดิจิทัลของหน่วยงานของรัฐ และจัดเก็บบันทึกหลักฐานการเชื่อมโยงและแลกเปลี่ยนข้อมูลดิจิทัล
เรื่องอื่น ๆ ตามที่คณะกรรมการพัฒนารัฐบาลดิจิทัลมอบหมาย
สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา ให้คณะกรรมการพัฒนารัฐบาลดิจิทัลกำหนดประเภท รูปแบบ และมาตรฐานของข้อมูลที่เปิดเผยแก่ประชาชนโดยศูนย์กลางข้อมูลเปิดภาครัฐ ทั้งนี้ ต้องเป็นแนวทางและมาตรฐานเดียวกัน รวมทั้งสอดคล้องกับหลักการเปิดเผยข้อมูลที่เป็นสากล
ผู้รับสนองพระบรมราชโองการ พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใช้พระราชบัญญัติฉบับนี้ คือ ปัจจุบันเทคโนโลยีมีความก้าวหน้า และเป็นส่วนหนึ่งที่มีผลเชิงรุกและการประกอบกิจของประชาชน ส่งในการบริหารงานและการให้บริการภาครัฐที่ผ่านมาอย่างเต็มที่นำเทคโนโลยีมาใช้ในการพัฒนาให้เกิดประสิทธิภาพและอำนวยความสะดวกแก่ประชาชนได้อย่างเต็มที่ และโดยที่รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยบัญญัติให้การปรับปรุงประเทศด้านการบริหารราชการแผ่นดิน โดยให้มีการนำเทคโนโลยีที่เหมาะสมมาประยุกต์ใช้ในการบริหารราชการแผ่นดินและการให้บริการภาครัฐเพื่อให้เกิดประสิทธิภาพและความคุ้มค่าในการบริหารราชการแผ่นดิน และการให้บริการประชาชน เพื่อประโยชน์ในการบริหารราชการแผ่นดินของรัฐทุกหน่วยงานที่ต้องดำเนินการให้เป็นระบบ เพื่อประโยชน์ในการบริหารราชการแผ่นดิน และเพื่ออำนวยความสะดวกให้กับประชาชน สมควรให้มีกฎหมายว่าด้วยการจัดการการปฏิบัติการบริหารราชการแผ่นดินและการบริการประชาชนตามบทบัญญัติแห่งรัฐธรรมนูญ และเพื่อยกระดับการบริหารงานและการให้บริการภาครัฐให้อยู่ในระบบดิจิทัล อันจะนำไปสู่การเป็นรัฐบาลดิจิทัลที่มีระบบการทำงานและข้อมูลเชื่อมโยงกันระหว่างหน่วยงานของรัฐอย่างมีบูรณาการอย่างต่อเนื่อง มีประสิทธิภาพ รวดเร็ว เปิดเผยและโปร่งใส รวมทั้งประชาชนได้รับความสะดวกในการรับบริการและสามารถตรวจสอบการดำเนินงานของหน่วยงานของรัฐได้ จึงจำเป็นต้องตราพระราชบัญญัตินี้ สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา ปุณิกา/รบศรี/จัดทำ ๒๘ พฤษภาคม ๒๕๖๒ ปณิธิศัลย์/ตรวจ ๓๐ พฤษภาคม ๒๕๖๒